اسکن ذهنتان را بکشید
در این مقاله قصد داریم تا کمی درباره نقشه ذهنی و همچنین رازی درباره ذهن که ما روزانه با آن در ارتباط هستیم اما به یک نکته مهم و البته عجیب آن توجهی نداریم، بپردازیم که پیشنهاد میکنم علاوه بر مطالعه مقاله حتما فیلم آزمایش قرار داده شده را هم مشاهده نمایید.
وسایل تفکر
ذهن به وسیله دو چیز فکر میکند: تصور و پیوستگی
1- تصور
هر تصور از شکل و رنگ تشکیل شده است
2- پیوستگی
دلیل نارکارآمدی یادداشت برداریهای معمولی و خطی، نداشتن پیوستگی است.
اگر مطالب در ذهن پیوستگی نداشته باشند نتیجتاً ارتباطی هم ندارند و اگر ارتباط نداشته باشند، نه حافظه و یادآوری و نه تفکری در ذهن صورت میگیرد.
تفکر و یادداشت خطی
از آنجایی که ما کلمه به کلمه صحبت میکنیم و یا اینکه کلمه کلمه در مدارس یاد گرفتیم که بخوانیم پس فکر میکنیم که ذهن هم به همین شکل کار میکند و جزء جزء اطلاعات را دریافت میکند و بعد از آن همه را کنار هم میگذارد و یک مفهومی شکل میگیرد، اما کاملاً برعکس است چونکه ذهن همیشه یک تصویر کلی از هر چیزی را دریافت میکند و کمکم وارد جزئیات میشود و با دقت به جزئیات بیشتر، موارد جدید را به تصویر اولیه اضافه میکند.
به عنوان مثال تصور کنید که شما میخواهید یک نقاشی از یک صحنه را بکشید، آیا شما از همان اول شروع میکنید از گوشه صفحه، تمام جزئیات را میکشید و رنگ میکنید و بعد به قسمت بعدی میروید و یا اینکه اول با یک مداد یک قالب کلی و کم رنگ از تصویر اصلی میکشید و بعد از آن کمکم جزئیات بیشتری را به نقاشی اضافه میکنید
ذهن ما هم به همین شکل کار میکند یعنی از هر تصویری که از چشمان وارد ذهن میشود، یک عکس بزرگ میگیرد و کمکم جزئیات را به روز رسانی میکند و به تصویر اصلی اضافه میکند
میتوانید این آزمایشی را که در پایین فیلم آن را قرار دادم را ببنید و بعد خودتان هم امتحان کنید و با کمی تأمل شاید این مطلبی را که درباره کارکرد ذهن گفتم قابل قبولتر شود البته اگر مایل بودید میتوانید مستند کاملی درباره ذهن را دانلود کنید که این آزمایش و برخی از فیلمهای دیگر را از همین مستند استفاده کردم که مستند بسیار قوی در زمینه ذهن تا به امروز کار شده است. اسم این مستند The Brain with David Eagleman است.
[aparat id=”1Gi84″]
در نقشه ذهنی، دقیقاً یک نقشه کلی از آن چیزی که میخواهید داشته باشید را میکشید و هر مرتبه که نیاز بود به جزئیات آن اضافه میکنید و آن نقشه را بروز میکنید.
و همچنین میتوانید با یک نگاه یک دید کلی از مطلب را به دست آورید و با ارتباطات و رنگها و تصاویر، به صورت شگفت انگیزی این مطالب را در ذهنتان وارد کنید
خلاصه
اگر بخواهیم به همان شکلی که ذهن برای دریافت مطالب کار میکند، مطالب را یادبگیریم و از آنها به شکل عالی استفاده کنیم، باید از شیوه نقشه ذهنی استفاده کنیم.
روش فکر کردن ذهن به شکل نقشه ذهنی است چون در تفکر هم از تصاویر رنگی و هم از ارتباطات استفاده میشود که دقیقاً از همین موارد در نقشه ذهنی استفاده میشود.
تعریف نقشه ذهنی
آقای تونی بازان ایده نقشه ذهنی را ارائه کردند که در تعریف نقشه ذهنی گفتهاند:
«نقشه ذهنی وسیلهای برای تفکر است که بازتاب عینی و قابل مشاهده از آنچه که در ذهن ما میگذرد را به نمایش در میآورد.»
پس ما با کشیدن نقشه ذهنی یک تصویری از آنچه که در ذهن ما بر روی موضوع مورد نظرمان که انجام میشود را میتوانیم ببینیم.
ابزار کشیدن نقشه ذهنی
ابزار کشیدن نقشه ذهنی را میتوان به دو گروه کاغذی و دیجیتالی تقسیم بندی کنیم.
1-کاغذی
با استفاده از یک کاغذ بزرگ افقی (A4 یا A3) و قلمهای رنگی میتوان کشیدن نقشه ذهنی را شروع کرد.
مزایا :
– نیاز به دانش خاصی جز توانایی نوشتن ندارد
– با سرعت میتوانید مطالب را بنویسید
معایب :
– نیاز به همراه داشتن تمامی لوازم برای کشیدن هر نقشه ذهنی است.
– از رنگهای محدودی میتوان استفاده کرد.
– همیشه و در هرجایی، دسترسی به تمامی نقشههای ذهنی کشیده شده خودتان ندارید.
– قابلیت جستجو دقیق در تمامی نقشههای ذهنی هم همیشه فراهم نیست
– کاغذهای بزرگی باید تهیه شود تا بتوانید نقشهها را بکشید اما اگر نقشه بیش از اندازه بزرگ شود نمیتوانید متناسب با آن شاخهها و صفحه را تغییر دهید.
– امکان اصلاح و ویرایش و جابجایی شاخهها بسیار سخت و بعضا انجام نشدنی است.
– و برخی از محدودیتهای دیگر
2-دیجیتالی
با استفاده از نرمافزارهایی که در تبلتها و کامپیوتر قابل اجرا هستند، میتوان کشیدن نقشههای ذهنی دیجیتالی را شروع کرد.
مزایا :
– تمامی نقشههای ذهنی را میتوانید در قالبهای pdf بر روی گوشی خودتان داشته باشید و هر زمان که نیاز شد به آنها رجوع کنید.
– یک صفحه نا محدود دارید که هر چقدر هم که نقشه شما بزرگ باشد، میتوانید در آن بکشید.
– میتوانید از رنگها و تصاویر نامحدود استفاده کنید
– هر زمان که به کامپیوتر یا لپتاپتان دسترسی داشته باشید میتوانید نقشه ذهنی خودتان را بکشید
معایب :
– در صورت آشنا نبودن با روش کار با نرمافزار، با کندی میتوانید نقشه ذهنی را بکشید که یکی از مؤلفههای مناسب در کشیدن نقشه ذهنی سرعت عمل و بارش فکری است.
البته برای رفع این مشکل شما میتوانید از محصول «آموزش نرمافزار نقشه ذهنی xmind” سایت ما استفاده نمایید که در کمتر از 1.5 ساعت، هر آنچه را که برای کشیدن یک نقشه ذهنی کامل و زیبا در نرمافزار را نیاز داشته باشید، یاد میگیرید.
این محصول حاصل تجربه بیشتر از 2 سال کار روزانه خودم با نرمافزار xmind است که به صورت فیلم آموزشی در قسمتهای کوتاه ضبط شده است.
اگر علاقهمند هستید که یک قسمت از آموزش نرمافزار را به صورت رایگان دانلود نمایید میتوانید روی لینک زیر کلیک نمایید.
اگر حساب کاربری دارید از اینجا وارد شوید
– یکی دیگر از معایب این ابزار، شاید فقط شامل کسانی بشود که مهارت تایپ سریع را بلد نیستند. کند بودن در تایپ هم شاید استفاده لذت بخش از این نرمافزار را کم کند اما شما میتوانید از آموزشهای تایپ 10 انگشتی استفاده کنید که سایتها و نرمافزارهای زیادی برای آموزش آن ساخته شده است اما بنده تایپ 10 انگشتی را از سایت www.utype.ir یاد گرفتم.
موارد قابل استفاده
از نقشه ذهنی تقریباً در هر کاری که نیاز به نوشتن داشته باشد میتوانید استفاده کنید و محدودیت خاصی ندارد مانند:
– فکر کردن
– خلق کردن
– فهمیدن
– بهیاد آوردن
– آماده کردن متن سخنرانی
– یادداشت برداری از کلاس
– یادداشت برداری از کتاب
– فهم و حل مشکلات و پروژههای پیچیده
و …
روش کشیدن
1- وسط یک صفحه سفید مطلب اصلی (موضوع اصلی) نوشته یا کشیده شود.
2- شاخههای مرتبط با موضوع اصلی کشیده شود و بعد شاخههای مرتبط با موضوعات فرعی و الی آخر.
* شاخهها دارای انحنا باشند و بهتر است که به صورت خط صاف نباشند
3- متنها حتماً روی شاخهها نوشته شود
* به این صورت که هر شاخهای که کشیده شد، نوشتههای ما باید روی همان خطها باشد و نباید روبروی آنها نوشته شود.
* اولویت، در نوشتن یک کلمه برای هر شاخه است و در صورت نیاز از چندین کلمه استفاده شود که علت تاکید بر نوشتن یک کلمه به این است که چون پیوستگی که میتواند ایجاد کند، بسیار آزاد است. اگر شما چند کلمه را کنار هم در یک شاخه قرار دهید طبیعتاً این کلمات را به یکدیگر چسباندهاید و امکان خلق متنهای بیشتری از این کلمات را از دست میدهید.
* تک کلمه به شما:
– آزادی بیشتری میدهد
– خلاقیت بیشتری میدهد
– وضوح و ترتیب بیشتری میدهد
* به این صورت نباشد که شاخه کشیده شود و بعد روبروی آن کلمه یا متن نوشته شود
* کلمات در زیرشاخهها نباید با فاصلههای زیادی از یکدیگر باشند و باید با فاصله کمی در روی شاخه بعدی نوشته شود چون باعث قطع ارتباط آنها میشود
* شاخهها باید دارای انحنا و خمیدگی باشند، اگر به صورت خطهای صاف باشند، ذهن خیلی زود خسته میشود و ارتباط خوبی با آنها برقرار نمیکند
4- از تصاویر کوچک و سریع استفاده شود
* آنچه را که شما میبینید میتوانید به یاد آورید
* شما توانایی عظیمی دارید در به یاد آوری تصاویر که به وسیله نقشه ذهنی میتوانید از آن استفاده کنید
5- هر شاخه با یک رنگ متفاوت کشیده شود
* ذهن ما عاشق استفاده از رنگ است و تخیلات و تصورات ما به صورت رنگی در ذهن ما مرور میشود.
* پس استفاده از قدرت رنگ را فراموش نکنید.
خلاصه
خلاصه
این مقاله برگرفته از بخشهایی از صحبتهای آقای تونی بازان و همچنین برخی از کتابهای ایشان در زمینه نقشه ذهنی است که در صورت تمایل میتوانید مطالب کاملتر درباره نقشه ذهنی را از این منابع بدست آورید.
خلاصه این مقاله به شکل نقشه ذهنی را میتوانید در تصویر زیر مشاهده کنید (برای دیدن در سایز بزرگتر روی عکس کلیک کنید)
یک نظر